a)Tarihi ve Coğrafi Yapısı:

1-Tarihi Yapısı:

1963 yılına kadar köy statüsünde olan, ÇIKINAĞIL adı ile anılan ilçemiz, yerleşim yerinin Hirfanlı Baraj Gölü suları altında kalması nedeni ile, 1957 yılında şu anda kurulu bulunduğu mevkisine taşınmıştır. 1963 yılında Şereflikoçhisar ilçesine bağlı olarak belde olmuş, 1982 yılında ismi EVREN olarak değiştirilmiştir. 1990 yılında çıkarılan 3644 Sayılı Kanun ile adı 'EVREN' kalmak kaydı ile 'ilçe' statüsüne dönüştürülmüş 02.08.1991 tariginde de ilk Kaymakamı atanmıştır.

Aksaray/Sarıyahşi yolu üzerinde, ilçemize iki km. mesafede 20-25 metre yüksekliğinde, 70-80 metre eninde 'Höyük' diye adlandırılan insan yapısı tepeciğin olması, ayrıca 'Ilgıyer' olarak adlandırılan mevkiin de Ermeni Mezarlığı olduğu tahmin edilen eski tarihi mezarlığın olması İlçemizin eski bir yerleşim alanı üzerinde kurulu olduğunu göstermektedir. Ayrıca Çatalpınar Mahallesinin yaklaşık 2 km. güney batısında Sığırcık Kalesi diye adlandırılan Genç Bizans ve Osmanlı dönemine ait bir kale kalıntısı mevcuttur.

2-Coğrafi Yapısı:

İlçemiz Orta Anadolu Bölgesinde olup rakımı 900 metredir. Doğu yönünde Aksaray İliyle sınırlı, Güney ve Batı yönünde Ankara İli'nin Ş.Koçhisar İlçesi, Kuzey yönünde Hirfanlı Barajı vasıtasıyla Kırşehir ilinin sınırlarıyla huduttur. Yağış olarak tipik İç Anadolu iklimi özelliği taşımaktadır. İlçe Hirfanlı Baraj Gölü ile sınırlı olduğundan nem oranı yüksektir.

İlçemiz bitki örtüsü bakımından tipik İç Anadolu Bölgesi özelliği taşıdığından, bozkır bitki örtüsüne sahip olup, %2,8'lik kısmı meşelik, %14'ü çayırlıktır. Toprak yapısı bakımından ise %85'i kumlu tınlı, %10'u kumlu ve %5'i taşlı yapıdadır.

3-Nüfus Durumu:

İlçe merkezinin 2012 yılı sonu itibariyle Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanına dayalı olarak toplam nüfusu 3227 kişi iken, 2013 yılı nüfusu ise 2995 kişidir. Verilerden görüleceği üzere her yıl nüfus göçü vermektedir. İlçe nüfusu 1991 yılında ilçelik statüsüne dönüştürülene kadar hareketli nüfus özelliği göstermekte iken, 1991 yılından sonra özellikle kış aylarında bu hareketlilik yerini sabit nüfusa terk etmiş, yaz aylarında günübirlik gelip gidenlerin dışında, ilçede daha önce iş bulma dolayısı ile göç edenlerden veya emekli olanlardan az sayıda da olsa geri dönüş başlamıştır. Yaz aylarında nüfus, yurt dışından tatil amacı ile dönenlerle birlikte artış göstermektedir.

Ancak, Ülkemiz genelinde yaşanan kırsal kesimden şehirlere göç karakteristik özellik, ilçemizde ve yoğun olarak da ilçemize bağlı 9 mahallemizde görülmektedir. 6360 sayılı Yasa hükmünce mahalle statüsüne dönüştürülen köy/mahallelerimizde elli aş grubunun altında yaşayan insan sayısı oldukça azdır. Bu da okullarımızın kapanmasına neden olmuştur.

İlçemize bağlı 13 mahallenin isim ve nüfusları aşağıda gösterilmiştir.

Altınbaşak Mahalesi 190 (2020 Yılı ADNKS göre)

Cebirli Mahallesi 190 ''

Çatalpınar Mahallesi 213 ''

Demirayak Mahalesi 56 ''

Eski Torunobası Mah. 26 ''

İbrahimbeyli Mahallesi 183 ''

İnebeyli Mahallesi 89 ''

Solakuşağı Mahallesi 135 ''

Yusufuşağı Mahallesi 142 ''

Esentepe Mahallesi 491 ''

Modern Mahallesi 520 ''

Yeni Mahalle 500 ''

Şerafettin Yılmaz Mah. 310 ''

Toplam: 3045

Yukarıdaki Mahallelerimizden Çatalpınar Mahallesine bağlı 'Cim Kalesi' diye adlandırılan bir yayla mevcuttur.

5-Sosyal Durum:

İlçe halkı genellikle Anadolu toplumunda geçerli olan örf ve geleneklerine bağlı olarak yaşamaktadırlar. Evlenmelerde eş seçimi ilçe içersinden olmaktadır. İlçe halkının büyük çoğunluğu birbirine uzak veya yakın akrabadır. Halk genelde tek veya iki katlı müstakil evlerde oturmaktadır. Evler genelde yığma tuğla veya betonarme şeklindedir. İlçeye doğalgaz hattı gelmediğinden, kışın odun ve kömürle ısınma sağlanmaktadır.

Gençlerin küçük bir kısmı dışında kültürel ve turistik amaçlı seyahatlere katılanların oranı yok gibidir. Halk Kütüphanesinden faydalanma oranı İlköğretim ve lise öğrencileri dışında hiç yoktur. Yaşlı nüfus boş vakitlerini kahvehanelerde geçirmektedir.

6-Eğitim ve Kültür Durumu:

İlçe Halkının yaklaşık %95'i okur-yazardır. İlk ve orta dereceli okul mezunu yaklaşık %87, yüksek okul mezunu ise %1-2 civarındadır.

İlçe genelinde bulunan gençlerin sportif faaliyetlerde bulunabilmesi amacıyla 1 adet halı saha ile bir adet basketbol sahası yaptırılmıştır. Ayrıca İl Özel İdaresince Kültür Merkezi yaptırılarak hizmete açılmıştır.

7-Ekonomik Durum:

İlçe merkezi ile köy/mahallelerimizde yaşayan halkın ortalama gelir düzeyi oldukça düşüktür. Halkın çoğunluğu geçimini tarım ve hayvancılıkla uğraşarak temin etmektedir. İlçe toprak yapısı bakımından %85'i kumlu-tınlı, %10'u kumlu ve %5'i taşlıdır. İlçemizin ana geçim kaynağı hububat tarımı, hayvancılık, balıkçılık ve kısmen sulu yerlerde meyvecilik ve sebzeciliktir. İlçe merkezi ve köy/mahallerimizde emekliler ile büyük şehirlere göç edemeyenler dışında genç nüfusu çok azdır. Son yıllarda meydana gelen kuraklıktan dolayı; genç nüfusun tarımda gelecek göremediğinden ve çalışma zorluğu, girdi maliyetlerinin yüksekliğinden dolayı hızla şehirlere göç etmektedir. İlçemizde sanayi kuruluşu olmadığı ve başka geçim kaynağı bulunmadığından insan göçü hızlanmaktadır.

8-Ulaştırma ve Altyapı Durumu:

İlçemiz bağlı bulunduğu Ankara iline 178 km. mesafede olup, Ş.Koçhisar ilçesi ile arasında 27 km. mesafe bulunmaktadır. Aksaray ili Sarıyahşi içesi ile 8 km.lik mesafe mevcut olup, her iki komşu İlçeler ile bağlantı yolu stabilize asfalt kaplamadır.

h-Sağlık Durumu:

1-Bina Durumu: Sağlık Müdürlüğüne bağlı 1 Toplum Sağlığı Merkezi ile 1 Aile Hekimliği bulunmaktadır. Ayrıca aynı bina içersinde 112 Hızır Acil İstasyonu bulunmaktadır. Ayrıca; 35 yataklı Devlet Hastanesinin inşaatı bitmiş olup, hastane hizmete açılmıştır.